Statystyki STOP COVID, dawniej ProteGo Safe, dawniej E.Wedel, przed Uroczystością Wszystkich Świętych i Dniem Zadusznym Anno Domini 2020

Czuję, że tytuły blogonotek wychodzą mi coraz lepiej, ale z tej jestem szczególnie zadowolony – w przebłysku jasnowidzenia dodałem do niej bieżący rok. Jeśli pod koniec 2021 temat aplikacji do walki z koronawirusem nadal będzie aktualny, pomyślicie sobie „jak on to wszystko przewidział”. Jeśli nie, to i tak nikt tu nie będzie wracał. Do rzeczy.

Od poprzedniego podsumowania minęły dwa miesiące i cały czas jest ono cytowane, więc czuję się w obowiązku opublikować aktualne dane dotyczące aplikacji znanej jesienią ‘20 jako STOP COVID. Niestety, dzisiejsza notka zaczyna się statystykami a kończy wskazówkami dla uczestników demonstracji.

W ulotkach dołączanych do leków możemy znaleźć informacje o działaniach niepożądanych zaobserwowanych u osób przyjmujących owe leki. W użyciu jest następująca skala częstości występowania takich działań:

• bardzo częste (≥1/10),
• częste (≥1/100 do <1/10),
• niezbyt częste (≥1/1 000 do <1/100),
• rzadkie (≥1/10 000 do <1/1 000),
• bardzo rzadkie (<1/10 000).

Przyjmijmy, że jakiś lek ma niepożądane działanie w jednym przypadku na 690, czyli “niezbyt częste”. Znakomita większość z nas zdecydowałaby się go kupić i zażyć.

Czy jednak bylibyśmy skłonni wydać pieniądze na coś, co pomoże w jednym na 690 przypadków? To właśnie robi rząd, nadal wydając pieniądze na rozwój i promocję aplikacji STOP COVID (dawniej ProteGo Safe). W ciągu minionych 4 tygodni koronawirusa zdiagnozowano u ponad 166.000 Polaków, spośród których 241 skorzystało z aplikacji by wysłać w świat informacje pozwalające na identyfikację kontaktów społecznych. To niespełna półtora promila osób z potwierdzoną diagnozą.

Jest znacznie gorzej

To nie jest tak, że te 241 osób dokonało w minionym miesiącu skutecznego ostrzeżenia swoich bliźnich o ryzyku kontaktu. Przypomnimy, że protokół Exposure Notification działa w oparciu o Bluetooth, który nigdy nie był projektowany z myślą o tym, by wyznaczać wiarygodne oszacowanie odległości między parą urządzeń.

W statystyce używamy terminu błąd pierwszego rodzaju (false positive) na opisanie sytuacji, gdy rozpoznaliśmy wystąpienie zjawiska tam, gdzie w rzeczywistości nie miało ono miejsca. W przypadku aplikacji STOP COVID jest to odnotowanie kontaktu, choć nie wiązał się on z ryzykiem transmisji wirusa – na przykład wówczas, gdy właściciele byli rozdzieleni szybą lub stosowali odpowiednie środki ochrony.

Błąd drugiego rodzaju (false negative) to sytuacja, gdy kontakt dwójki użytkowników STOP COVID miał miejsce, jednak nie został prawidłowo odnotowany przez aplikację. Skąd wiemy, że to realna możliwość? Kiedyś tylko marudziłem, że nikt niczego nie sprawdził jak należy, ale to się zmieniło.

Naukowcy z Trinity College w Dublinie przeprowadzili eksperymenty z prawdziwymi telefonami w prawdziwych pojazdach komunikacji miejskiej i sprawdzili, ile kontaktów prawidłowo zidentyfikowałby protokół Exposure Notification. WYNIKI WAS ZADZIWIĄ! Moment, już czytasz artykuł, clickbait nie jest potrzebny.

Eksperyment z autobusem

Praca numer jeden (PDF), dubliński autobus, systematyczne pomiary siły sygnału między 60 parami urządzeń w różnych odległościach i konfiguracjach. Wnioski – w blaszanej puszce, jaką jest karoseria autobusu, interferencje i przypadkowe tłumienie sygnału uniemożliwiają prawidłowe oszacowanie odległości między urządzeniami. Skuteczność wykrywania kontaktów w protokole Exposure Notification – od 0 do 8%, zależnie od doboru parametrów. Serio – nie pykło, tak po prostu. Jeśli nie wierzycie, możecie zapoznać się z metodologią metodyką i surowymi danymi.

Eksperyment z tramwajem

Praca numer dwa (PDF), dubliński tramwaj, 108 par urządzeń, tym razem parametryzacja pochodząca z aplikacji szwajcarskiej, niemieckiej i włoskiej. Dwie pierwsze apki nie wykryły żadnych kontaktów, włoska miała po 50% błędów false positive i false negative, co oznacza, że była równie skuteczna jak losowe wskazywanie „wykrytych” kontaktów, bez związku z odległością między urządzeniami.

Nie trzeba chyba dodawać, że przy penetracji rynku rzędu 2.5% i limicie 50 osób na jeden pojazd, polski tramwaj lub autobus wiezie średnio jednego użytkownika STOP COVID.

Co nowego pojawi się w aplikacji?

Na dzisiejszej telekonferencji Ministerstwa Cyfryzacji, zlikwidowanego trzy tygodnie temu lecz w chwili pisania tych słów nadal istniejącego w otchłaniach internetu, dowiedzieliśmy się o:

• wprowadzonej do aplikacji mapie powiatów wraz z ich kolorami
• planowanej transgranicznej wymianie kluczy
• rosnącej liczbie tłumaczeń na obce języki
• planowanej szybkiej ścieżce do testów wykrywających COVID-19 z pominięciem lekarza POZ dla osób zaklasyfikowanych przez Exposure Notification do grupy wysokiego ryzyka

Szczególnie ciekawy jest ten ostatni punkt. Opis sugeruje raczej szybką ścieżkę dla programistów aplikacji mobilnych, bo sytuacja w systemie ochrony zdrowia wygląda jak wygląda i wiele osób, nazwijmy je technicznych, chętnie udostępni rodzinie i znajomym samodzielnie skompilowaną wersję aplikacji. Wiecie – taką, która otworzy szybką ścieżkę od razu, bez klasyfikowania ani niczego. Tym razem nie trzeba będzie nawet umieć hackować aplikacji, bo STOP COVID ma otwarte źródła i nikt nikomu nie przeszkodzi w wydaniu własnej wersji. Proponuję roboczą nazwę forka: START TESTING.

Telekonferencja przebiegła w miłej i kulturalnej atmosferze, pan były minister byłego ministerstwa dziękował za spotkanie i proces konsultacji, prosił o rozpowszechnianie wiedzy w miarę możliwości i chęci oraz zapraszał na kolejne spotkanie tego typu za jakiś czas – zapewne zakładając, że nadal będziemy mieli do czynienia z tym samym rządem, co nie wydaje się takie znowu pewne. Bo wiecie, w rządzie nie jest się na zawsze a gdy jest się członkiem rządu, który rozpoczyna systemowe torturowanie kobiet, to jest to wręcz modelowy przepis na kadencję skróconą.

Żyjemy w parszywych czasach.

Fake newsy

W social mediach można ostatnio spotkać obrazki takie jak ten:

To wszystko wielopoziomowe bzdury i nie rozsyłajcie ich w social mediach, bo zatykacie kanał komunikacyjny który jest dziś bardziej potrzebny. Mniejsza o aplikację STOP COVID, jak ktoś jej nie ufa to niech jej nie instaluje.

Całkiem przestajemy śmieszkować. Autor obrazka może i chciał dobrze, ale mu nie wyszło. Oto konkretne, sprawdzone informacje dla początkujących demonstrantów:

• Operator telekomunikacyjny zapisuje, z którymi stacjami bazowymi komunikuje się twój telefon. Siła sygnału i charakterystyka kierunkowa anten pozwoli w dużych miastach ustalić twoją pozycję z dokładnością do kilkudziesięciu metrów. Dane takie mogą być przechowywane latami (legalnie u operatora – jeden rok).
• Nie musisz na demonstrację zabierać telefonu.
• Jeśli zabierasz telefon, nie musisz go włączać.
• Nikt nie jest w stanie zdalnie włączyć telefonu, który masz w kieszeni.
• Jeśli boisz się Pegasusa, wyjmij baterię. Jeśli bateria jest wbudowana, wyłącz telefon trzymając przez 10-20 sekund przycisk Power, to odcina zasilanie w sposób któremu żadne oprogramowanie nie jest w stanie zapobiec.
• Ustaw w telefonie PIN dłuższy niż 4 cyfry. Na czas udziału w demonstracji wyłącz odblokowanie ekranu palcem lub wizerunkiem twarzy lub sprawdź, w jaki sposób zablokować to awaryjnie (iOS – pięciokrotne kliknięcie przycisku Power, Android – po prostu wyłącz telefon, po restarcie konieczny jest PIN).
• Pozostałe rady znajdziesz w poradniku demonstranta.

Gdyby ktoś chciał sobie zażartować, że Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego będzie niebawem nakazywać instalację STOP COVID, to mnie to nie rozbawi.

Zakończenie

Aplikacja STOP COVID nie ma absolutnie żadnego znaczenia w walce z epidemią, nikomu nie pomoże, niczemu nie zapobiegnie. Każda złotówka wydana na produkcję i promocję tego produktu to złotówka, której zabraknie na opiekę zdrowotną.

Ale wiecie co? W jednym z poprzednich tekstów opublikowałem umowy i aneksy dotyczące produkcji aplikacji ProteGo Safe, razem jakieś 150 stron tekstu i specyfikacji. To sobie teraz porównajcie z rządową Strategią Walki z Pandemią Covid-19, PDF, wersja 2.0, jesień 2020. Pięć stron tekstu. Ciekawe, co jest trudniejsze, walka z pandemią czy budowa apki mobilnej.

Uważajcie tam na siebie.