Laptop i desktop w jednym stali domu

W poprzednim artykule opisałem swój zestaw komputerowy używany do pracy i zabawy oraz zdradziłem marzenie – by między laptopem i desktopem przełączać się jednym przyciskiem.

Czy marzenie nadal jest nieosiągalne? Dlaczego je porzuciłem? Poniżej opisuję dwie kompromisowe konfiguracje, dzięki którym nie tylko oszczędziłem tysiące złotych, ale także ominąłem problemy trapiące wiele osób korzystających naprzemiennie z kilku komputerów i jednego zestawu monitorów.

Marzenie

Gdy w połowie 2021 roku rozpoczynałem pełnowymiarową pracę zdalną, do posiadanego desktopa dołączył służbowy laptop. Wymieniłem też jeden 32-calowy monitor WQHD na dwa 27-calowe o rozdzielczości 4K. Plan był prosty – skonfigurować wszystko w taki sposób, aby urządzenia peryferyjne można było przełączać między komputerami wciśnięciem jednego przycisku.

Docelową konfigurację wyobrażałem sobie tak, jak na obrazku – centralne miejsce miało zajmować urządzenie robiące całą niezbędną magię.

Urządzenia typu KVM (Keyboard, Video, Mouse) są względnie popularne i tak naprawdę nie skrywają żadnych tajemnic. Pozwalają podłączyć myszkę, klawiaturę i monitor do dwóch-czterech komputerów – to wariant dla domu lub małego biura. Wersje do montażu w szafach serwerowych miewają nawet szesnaście portów, do których podłącza się specjalne, wielofunkcyjne okablowanie:

Moja domowa konfiguracja sprzętu podnosiła jednak poprzeczkę dość wysoko. Po pierwsze: dwa monitory, tu odpadało 3/4 dostępnych KVM-ów. Po drugie: obsługa (podwójnego) sygnału 4K z HDR przy odświeżaniu 60Hz, tu odpadały wszystkie modele bez wsparcia HDMI 2.0-2.0b (lub Display Port 1.2). Po trzecie: obsługa USB 3.0, tu do wyboru pozostawały już tylko bodaj dwa lub trzy urządzenia. Bardzo drogie, dostępne wysyłkowo z zagranicy i nieobecne w niezależnych testach czy recenzjach.

Przełączniki KVM oferują identyczne interfejsy wideo na wejściu i wyjściu – albo HDMI, albo Display Port. Moja karta graficzna miała tylko jedno wyjście HDMI, więc ta opcja odpadała. Pozostał Display Port – za to jeśli dobrze pójdzie, to jednym kablem uda się przesłać podwójny sygnał wideo (choć przy dwóch obrazach 4K@60Hz podnosi to wymagania DP do wersji 1.3).

Tylko co z laptopem? Jedyne porty w modelu Dell XPS 13 to dwie sztuki USB-C obsługujące standard Thunderbolt (można nim przesyłać obraz zakodowany protokołem Display Port). Jeśli użyję dwóch tanich przejściówek Thunderbolt na Display Port to… nie będę miał jak zasilić laptopa.

Inna opcja to stacja dokująca z Thunderboltem 3, wyposażona w dwa gniazda Display Port i funkcję Power Delivery czyli ładowanie laptopa tym samym kablem. Najlepszą dostępną opcją był wówczas Dell WD19S – ten model gwarantował kompatybilność z laptopem Della. Wybór modeli alternatywnych był zresztą bardziej, niż skromny – a lektura internetów potwierdzała moje obawy, że docelowe rozwiązanie oparte o przełącznik z podwójnym Display Portem wcale nie gwarantuje sukcesu (do tego jeszcze wrócimy).

Kompromis z rzeczywistością

Stacja dokująca WD19S oraz jedyny spełniający wymagania (i dostępny w 2021 roku) przełącznik KVM Display Port 1.2 kosztowałyby z cłem i VAT-em ponad cztery tysiące zł. Bez gwarancji, że cały zestaw zadziała i bez możliwości zwrotu przełącznika. Co gorsza – bez gwarancji, że podana specyfikacja KVM-a odpowiada rzeczywistości. Walka z myślami nie trwała długo. Odpuściłem.

Czemu? Spójrzmy na konfigurację, która pojawiła się na biurku:

Zamiast przełącznika KVM odnajdujemy tu jedynie zwrotnicę USB, która pozwala naprzemiennie przepinać huba USB między laptopem a desktopem. Oba komputery są podłączone do obu monitorów osobną parą kabli – komputer stacjonarny przez 2x Display Port, laptop przez 2x USB-C (Thunderbolt).

Stacja dokująca nie była potrzebna – monitory wyposażone są w funkcję Power Delivery oraz wbudowany hub USB. Mimo zajęcia obu portów laptopa, połączenie z monitorami zapewnia zarówno zasilanie jak i komunikację z urządzeniami zewnętrznymi.

Jak w tej sytuacji wyglądało przełączenie między dwoma komputerami? Wymagane były dwie akcje: kliknięcie przycisku na zwrotnicy USB oraz przełączenie źródła sygnału wideo w jednym z monitorów (drugiego używam tylko z laptopem), co wymaga dokładnie czterech kliknięć mini-joystickiem. Marzenia o jednym przycisku nie udało się więc spełnić.

Z drugiej strony wymienioną wyżej sekwencję wyklikuję średnio osiem razy na tydzień – w weekend nie używam laptopa, w dni robocze nie zawsze włączam desktopa. Czy warto wydać kilka tysięcy złotych, by zaoszczędzić jakieś dwie minuty miesięcznie? No nie warto.

Myślisz o podobnej konfiguracji?

Jeśli dopiero dobierasz komponenty do swojego zestawu, oto kilka wskazówek:

• monitory z opcją przelotowego podłączenia Thunderbolta pozwolą na wyprowadzenie z laptopa podwójnego sygnału wideo jednym kablem
• w niektórych modelach monitorów wygaszenie ekranu oznacza także odcięcie zasilania wbudowanego huba USB (wówczas nie wybudzisz komputera myszką ani klawiaturą, jeśli zostały podłączone przez tego huba)
• automatyczne przełączenie monitora na obraz z aktywnego źródła może być irytująco powolne
• istnieją monitory z wbudowanym KVM, sprawdź jednak uważnie listę portów – często znajdziesz tam jedną parę gniazd (upstream) USB typu B i C, dostosowaną głównie do konfiguracji laptop+desktop
• niektóre klawiatury bezprzewodowe (Logitech MX Keys) pozwalają na łatwe przełączanie między komputerami – nie mamy jednak takiej opcji, gdy mowa o dysku przenośnym albo kamerce internetowej

Kompromis edycja 2022

Gdy zmieniłem kamerkę na Elgato Facecam, napotkałem problem – z nieznanych przyczyn hub w monitorze obsługiwał jedynie standard USB 2.0, tymczasem Facecam wymusza użycie szybszego portu 3.0. To jeden z tych przypadków, kiedy coś nie działa, nikt nie wie dlaczego, a jedyne możliwe akcje to „komputerowe voodoo”, np. próba aktualizacji wszystkich możliwych sterowników i firmware’ów, przełączanie urządzeń między portami czy użycie innych kabli.

Ponieważ powyższe ruchy nic nie dały, konieczna była nowa inwestycja – stacja dokująca. Dell wypuścił na rynek model WD22TB4, obsługujący standard Thunderbolt 4 – przez jeden kabelek z laptopa wydostaje się podwójny sygnał wideo i USB 3.0 a do laptopa wędruje zasilanie (Power Delivery). Tym razem problemy z kompatybilnością nie wystąpiły i kamerka Elgato zaczęła działać.

Na koniec ostrzeżenie

Lektura recenzji przełączników KVM na Amazonie dowodzi, że nawet najwyżej oceniane (i bardzo drogie!) produkty u części użytkowników zawodzą. Obraz mruga, znika albo w ogóle się nie pojawia. Rozdzielczość jest ograniczona do Full HD, wybór częstotliwości odświeżania staje się niemożliwy. Myszka przycina, klawiatura dubluje wciskane klawisze, hub USB gubi urządzenia, przelotka audio szumi lub trzeszczy – to wszystko cytaty z opinii użytkowników.

Każdy nietypowy element konfiguracji zwiększa prawdopodobieństwo, że coś nie zadziała – monitor 144 Hz, tryby wideo HDR 10-bit, bezprzewodowa klawiatura z własnym donglem, gamingowa mysz o dużej częstotliwości próbkowania. W takiej sytuacji moje rozwiązanie zawierające wyłącznie zwrotnicę USB nagle staje się racjonalnym sposobem uniknięcia opisanych problemów.

Dobra rada: jeśli kompletujesz KVM i zestaw akcesoriów, zadbaj o możliwość zwrotu sprawnego sprzętu (np. kupując go wysyłkowo). Może się bowiem okazać, że każde z urządzeń osobno działa jak należy – ale nie da się ich zmusić do wspólnej pracy.

Używasz naprzemiennie dwóch komputerów? Opisz swoją konfigurację w komentarzu pod artykułem!

---

Linki w artykule są linkami afiliacyjnymi. Jeśli kupisz coś po ich kliknięciu, twoja cena się nie zmieni ale ja dostanę prowizję od twojego zakupu. W zamian regularnie zdradzam, ile zarabiam na afiliacjach.